Σκοπιανό

Ανδρέας Δαβαλάς

Δωρεάν

Το βαρύ φορτίο της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας εξοβέλισε από την τρέχουσα επικαιρότητα το ζήτημα των Σκοπίων. Έχει πια κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι της ιστορίας από τότε που τα κόμματα πλειοδοτούσαν σε πατριωτικό ενθουσιασμό και τα πλήθη συνέρρεαν σε συλλαλητήρια ωσάν επρόκειτο το πρόβλημα της ονομασίας του νεοσύστατου κράτους να λυθεί δια βοής. Τώρα που οι τόνοι έπεσαν και οι εξελίξεις μας έδειξαν ότι δεν κατέχουμε το αποκλειστικό προνόμιο εθνικιστικής έξαρσης στα Βαλκάνια, αρχίζει να γίνεται αντιληπτό το αυτονόητο: Ότι δεν αρκεί να έχεις ιστορικά δίκιο για να σε δικαιώσει η διεθνής κοινότητα. Δυστυχώς η ιστορία γράφεται πολλές φορές χωρίς οι πρωταγωνιστές της να ανατρέχουν σε ιστορικές βιβλιοθήκες, και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που το κοινό περί ιστορικού δικαίου αίσθημα θυσιάζεται προς όφελος σκοπιμοτήτων και συμφερόντων όσων κηδεμονεύουν τις τύχες των λαών. Με δεδομένες πλέον αυτές τις απλές κι ενίοτε οδυνηρές αλήθειες, επιδοθήκαμε σε μια έρευνα κοινής γνώμης για το σκοπιανό, λίγο διαφορετική από όσες τότε μονοπωλούσαν τα Μ.Μ.Ε. Επιλέξαμε συνειδητά να αποστασιοποιηθούμε τόσο από στοιχεία εντυπωσιασμού όσο και από ευχολόγια που στην καλύτερη περίπτωση προσπαθούν να παρουσιάσουν μια εξιδανικευμένη εικόνα της κοινής γνώμης, μη αποκλείοντας τον κίνδυνο ένα εθνικό θέμα να καταστεί βορά του λαϊκισμού. Διαπιστώσαμε δε ότι παρά το χρόνο που έχει μεσολαβήσει, το βασικό πλαίσιο και τα πορίσματα της έρευνας παραμένουν αναπάντεχα επίκαιρα, και με αυτό το σκεπτικό την επαναφέρουμε στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου. Χωρίς να προβάλλουμε αξιώσεις αυθεντικού ερμηνευτή της κοινής γνώμης, καταβάλαμε κάθε μεθοδολογικά δυνατή προσπάθεια να μην την αλλοιώσουμε. Ο βαθμός που το έχουμε επιτύχει θα κριθεί τελικά από τον αναγνώστη.